Materiały pozakółkowe
Użytkownicy online
Naszą witrynę przegląda teraz 2 gościEliminacje do konkursu PTM dla klas drugich |
Zadania I |
Wpisany przez Joachim Jelisiejew |
czwartek, 06 maja 2010 20:25 |
Źródło zadań w texu. \documentclass[10pt]{article} \usepackage{amssymb} \usepackage{amsmath} \textwidth 16cm \textheight 24cm \oddsidemargin 0cm \topmargin 0pt \headheight 0pt \headsep 0pt \usepackage[polish]{babel} \usepackage[utf8]{inputenc} \usepackage[T1]{fontenc} \usepackage{import} %\usepackage{MnSymbol} % ---------------------------------------------------------------- \vfuzz4pt % Don't report over-full v-boxes if over-edge is small \hfuzz4pt % Don't report over-full h-boxes if over-edge is small % THEOREMS ------------------------------------------------------- \newtheorem{thm}{Twierdzenie}[section] \newtheorem{cor}[thm]{Wniosek} \newtheorem{lem}[thm]{Lemat} \newtheorem{defn}[thm]{Definicja} \newtheorem{tozs}[thm]{Tożsamość} \newtheorem{hyp}[thm]{Hipoteza} \newtheorem{useless}[thm]{} \newtheorem{problem}[thm]{Zadanie} \newenvironment{proof}[1][Dowód. ]{\noindent\textsc{#1}} {\nolinebreak[4]\hfill$\blacksquare$\\\par} \newenvironment{sol}[1][Rozwiązanie. ]{ \noindent\textsc{#1}} {\par} \def\rozw{$ $\\\textbf{Rozwiązanie}: \\} \def\deg{^{\circ}} \subimport{../}{style} %\include{style} \def\source#1{\\Źródło: #1} \begin{document} \renewcommand{\thethm}{} \section{Elimki elimki} \emph{Eliminacje trwają 2h. Nie spodziewam się, że wszyscy zrobią po 4 zadania w tak krótkim czasie -- rzuciłem aż cztery, żeby każdy znalazł coś dla siebie.} \begin{enumerate} \item Liczby $x,y,z,t$ są rzeczywiste dodatnie. Uzasadnić, że \begin{enumerate} \item $\sqrt{x^2 + y^2 + z^2 + 2xy} < x+\sqrt{y^2 + z^2}$ \item $\sqrt{x^2 + z^2} < \sqrt{x^2 + t^2} + \sqrt{t^2+y^2} + \sqrt{y^2 + z^2}$ \end{enumerate} \item Znaleźć wszystkie pary $(a,b)$ liczb całkowitych, takich, że $$\hbox{ dla każdej niezerowej liczby całkowitej }x \hbox{ liczba }x^2+ax+b\hbox{ jest pierwsza.}$$ \item W trójkacie ostrokątnym $ABC$ kąt przy wierzchołku $C$ ma miarę $45^{\circ}$ oraz $|AB|=1$. Punkty $D,E$ leżą na bokach $BC,AC$ odpowiednio, oraz $AD \perp BC,\ BE\perp AC$. Obliczyć $|DE|$, odpowiedź uzasadnić. \item Wykazać, że istnieje liczba postaci $11\dots1$ podzielna przez $7052010705201$. \end{enumerate} \end{document}
Źródło rozwiązań w texu. % File: a.tex % Created: czw maj 06 09:00 2010 C % Last Change: czw maj 06 09:00 2010 C \documentclass[10pt]{article} \usepackage{amssymb} \usepackage{amsmath} \textwidth 16cm \textheight 24cm \oddsidemargin 0cm \topmargin 0pt \headheight 0pt \headsep 0pt \usepackage[polish]{babel} \usepackage[utf8]{inputenc} \usepackage[T1]{fontenc} \usepackage{import} %\usepackage{MnSymbol} % ---------------------------------------------------------------- \vfuzz4pt % Don't report over-full v-boxes if over-edge is small \hfuzz4pt % Don't report over-full h-boxes if over-edge is small % THEOREMS ------------------------------------------------------- \newtheorem{thm}{Twierdzenie}[section] \newtheorem{cor}[thm]{Wniosek} \newtheorem{lem}[thm]{Lemat} \newtheorem{defn}[thm]{Definicja} \newtheorem{tozs}[thm]{Tożsamość} \newtheorem{hyp}[thm]{Hipoteza} \newtheorem{useless}[thm]{} \newtheorem{problem}[thm]{Zadanie} \newenvironment{proof}[1][Dowód. ]{\noindent\textsc{#1}} {\nolinebreak[4]\hfill$\blacksquare$\\\par} \newenvironment{sol}[1][Rozwiązanie. ]{ \noindent\textsc{#1}} {\par} \def\rozw{$ $\\\textbf{Rozwiązanie}: \\} \def\deg{^{\circ}} \subimport{../}{style} %\include{style} \def\source#1{\\Źródło: #1} \begin{document} \renewcommand{\thethm}{} \section{Elimki elimki} \emph{Eliminacje trwają 2h. Nie spodziewam się, że wszyscy zrobią po 4 zadania w tak krótkim czasie -- rzuciłem aż cztery, żeby każdy znalazł coś dla siebie.} \begin{enumerate} \item Liczby $x,y,z,t$ są rzeczywiste dodatnie. Uzasadnić, że \begin{enumerate} \item $\sqrt{x^2 + y^2 + z^2 + 2xy} < x+\sqrt{y^2 + z^2}$ \begin{proof} \emph{Można to oczywiście rozpałować przez podnoszenie do kwadratu, podobnie jak następny podpunkt, ale rozwiązanie jest inne.} Niech $X=(0,0),Y=(x,0),Z=(x+y,z)$. Nierówność z zadania można równoważnie zapisać jako $$|XZ| < |XY| + |YZ|$$ a to jest nierówność trójkąta. \end{proof} \item $\sqrt{x^2 + z^2} < \sqrt{x^2 + t^2} + \sqrt{t^2+y^2} + \sqrt{y^2 + z^2}$ \begin{proof} Podobnie jak w poprzednim zadaniu, niech: $$A=(-z,0),\ B=(0,y),\ C=(t,0),\ D=(0,-x)$$ Wtedy nierówność przekształca się po postaci $$|AD| < |DC| + |CB| + |BA|$$ prawdziwej na mocy nierówności trójkąta: $$|AD| < |DC| + |CA| < |DC| + |CB| + |BA|$$ przy czym żadne 3 punkty nie są współliniowe, więc nierówność trójkąta można stosować. \end{proof} \end{enumerate} \item Znaleźć wszystkie pary $(a,b)$ liczb całkowitych, takich, że $$\hbox{ dla każdej niezerowej liczby całkowitej }x \hbox{ liczba }x^2+ax+b\hbox{ jest pierwsza.}$$ \begin{sol} \textbf{Odpowiedź:} Takie pary nie istnieją. Niech pomocniczo $f(x) = x^2 + ax + b$. Załóżmy, że taka para $(a,b)$ istnieje, czyli $f(x)$ jest pierwsze dla wszystkich $x$ poza $0$. Rozważmy najpierw przypadek $b=0$. Mamy wykazać, że $x(x+a)$ jest pierwsze dla wszystkich $x$ poza $0$ -- to jest oczywista bzdura. A więc $b\neq 0$. Możemy zatem twierdzić, że dla każdego $k$ niezerowego liczba $$f(kb) = k^2b^2 + akb + b = b(k^2b+ka+1)$$ jest pierwsza. Załóżmy, że $b\neq 1 \hbox{ i }b\neq -1$, a więc dla każdego niezerowego całkowitego $k$ musi być $k^2b + ka +1 = 1\hbox{ lub }k^2b + ka + 1=-1$, gdyż iloczyn $b$ i $k^2b+ka+1$ jest liczbą pierwszą. Wielomian $bx^2 + xa +1$ przyjmuje nieskończenie wiele razy wartość $1$ lub nieskończenie wiele razy wartość $-1$ ( we wszystkich nieskończenie wielu liczbach całkowitych niezerowych przyjmuje jedną z tych wartości). Ale wielomian, który nieskończenie wiele razy przyjmuje tę samą wartość jest stały (\emph{to jest użycie mocnej teorii}), zatem $bx^2+xa+1\equiv 0$ (równość wielomianów), $b=0$, sprzeczność. Z tego wszystkiego wynika $b=\pm 1$. Załóżmy, że $a\neq 0$. Wtedy $-a\neq 0$, więc $$f(-a) = b$$ jest pierwsza. Ale to nieprawda, gdyż $b=\pm 1$. Zatem $a=0$. Skoro $b=\pm 1$ to mamy już tylko dwa przypadki: $$x^2 + 1\hbox{ lub }x^2-1$$ wartości obu tych wyrażeń nie są liczbami pierwszymi już dla $x=3$. Sprzeczność. \end{sol} \item W trójkącie ostrokątnym $ABC$ kąt przy wierzchołku $C$ ma miarę $45^{\circ}$ oraz $|AB|=1$. Punkty $D,E$ leżą na bokach $BC,AC$ odpowiednio, oraz $AD \perp BC,\ BE\perp AC$. Obliczyć $|DE|$, odpowiedź uzasadnić. \begin{proof} Rozwiązanie znajduje się na oficjalnej stronie podlaskiego konkursu matematycznego -- tj. na signum.pb.bialystok.pl lub (może w jakiejś przyszłości) www.ptm.pb.bialystok.pl w dziale ``Konkurs Matematyczny PB 2010'' zadania przygotowawcze dla gimnazjum -- rozwiązania. \end{proof} \item Wykazać, że istnieje liczba postaci $11\dots1$ podzielna przez $7052010705201$. \begin{proof} Niech $n=7052010705201$. Zauważmy, że liczba $n$ jest względnie pierwsza z $10$ tj. $NWD(n,10) =1$. Bierzemy liczby $$1,11,111,\dots,\underbrace{11\dots11}_{n+1}$$ Jest ich $n+1$ a reszt z dzielenia przez $n$ jest $n$, więc któreś dwie dają równe reszty z dzielenia przez $n$: $$n|\underbrace{11\dots11}_{k} - \underbrace{11\dots11}_l = \underbrace{11\dots1}_{k-l}\underbrace{0\dots0}_l$$ dla pewnych $k < l$. Ale $n$ jest względnie piewsze z $10$, więc $$n|\underbrace{11\dots1}_{k-l}\underbrace{0\dots0}_l = \underbrace{11\dots1}_{k-l}\cdot 10^{l}\hbox{ implikuje } n|\underbrace{11\dots1}_{k-l}$$ to kończy dowód. \end{proof} \end{enumerate} \end{document} |
Poprawiony: piątek, 07 maja 2010 17:06 |