Książka, którą zaczynacie Państwo czytać, jest podręcznikiem systemu operacyjnego Unix. Przeznaczona jest ona przede wszystkim dla użytkowników tego systemu, uwzględnia jednak także podstawowe elementy zarządzania systemem, przydatne zwłaszcza podczas pracy w małych konfiguracjach sprzętowych, gdy użytkownik musi często także pełnić funkcję administratora systemu.
System operacyjny Unix powstał pod koniec lat sześćdziesiątych w Laboratoriach Bella amerykańskiej firmy AT&T. Twórcami systemu Unix byli Ken Thompson i Dennis Ritchie. Był to pierwszy system operacyjny, który nie został zaprojektowany z myślą o konkretnym komputerze. Dzięki temu pracuje on na wielu rodzajach sprzętu począwszy od mikrokomputerów klasy IBM PC i Apple MacIntosh, aż po bardzo duże maszyny typu IBM System 370 czy DEC VAX.
Unix jest systemem wielodostępnym. Oznacza to, że z systemem może pracować równocześnie wielu użytkowników. Korzystają oni ze stanowisk pracy zwanych terminalami, składających się z ekranu monitora i klawiatury, połączonych z jednostką centralną systemu.
Każdy użytkownik pracuje niezależnie od innych. Taka organizacja wymaga równoczesnego działania w systemie wielu zadań (zwanych procesami), korzystających ze wspólnego procesora obliczeń. System taki nazywamy wielozadaniowym, jednym z jego zadań jest podział czasu pracy procesora pomiędzy konkurujące o niego zadania.
Równoczesna obecność w systemie wielu użytkowników wymaga zapewnienia odpowiednich mechanizmów ochrony, tak aby nie mogli oni zakłócać sobie wzajemnie pracy.
W trakcie swego istnienia Unix podlegał wielu zmianom. W chwili obecnej istnieje kilka wersji tego systemu, różniących się między sobą szczegółami. Obecnie podstawowym standardem jest Unix System~V. Jego najnowsza wersja nosi nazwę Release 4 (w skrócie Unix System V.4), popularna jest także ciągle poprzednia wersja Release 3. Prezentowane przykłady oparte są na głównie na wersji Unix System V.4.
Podręcznik podzielony jest na lekcje. Każda lekcja poświęcona jest konkretnej umiejętności potrzebnej użytkownikowi Unixa. Unikaliśmy wchodzenia w szczegóły różniące poszczególne wersje, starając się raczej przekazać filozofię Unixa, zwłaszcza jej podstawowe motto ,,małe jest piękne''. System zawiera bowiem wiele poleceń spełniających pojedyncze, specjalizowane funkcje. Używając wbudowanych mechanizmów łączenia poleceń możemy najczęściej bez pisania programów uzyskać żądane wyniki.
Po ukończeniu lektury czytelnik powinien być przygotowany do samodzielnego używania systemu Unix oraz wspomagania innych użytkowników jako lokalny ,,ekspert''. Materiał podręcznika obejmuje:
Życzymy przyjemnej lektury.